Termin konferencji: 11–12 czerwca 2024 r. (wtorek–środa)
Miejsce konferencji: Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, ul. Szewska 37
W zamyśle organizatorów celem konferencji jest zaprezentowanie wyników badań dotyczących historii NSZZ „Solidarność” w dużych zakładach pracy i historii sekcji branżowych Związku w latach 1980–1989/1990.
Proponowane obszary tematyczne konferencji skupiają się w trzech blokach zagadnień:
Blok I: Wewnątrz i wokół Sieci Organizacji Zakładowych NSZZ „Solidarność” Wiodących Zakładów Pracy.
- Sieć Organizacji Zakładowych NSZZ „Solidarność” Wiodących Zakładów Pracy: zagadnienia – geneza i funkcjonowanie w ramach Związku i ruchu społecznego, koncepcje reform gospodarczych, samorządu pracowniczego, przedsiębiorstwa społecznego; Sieć po 13 grudnia 1981 r. (do 1988/1989); 1989 próba odbudowy; Sieć jako ośrodek programotwórczy.
- NSZZ „Solidarność” w zakładach pracy tworzących Sieć:
- Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego w Bydgoszczy,
- Fabryka Łożysk Tocznych „Iskra” w Kielcach,
- Kopalnia Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach,
- Zakłady Urządzeń Technicznych „Zgoda” w Świętochłowicach,
- Stocznia Szczecińska im. A. Warskiego w Szczecinie,
- Stocznia Gdańska im. W. Lenina w Gdańsku,
- Zakłady Przemysłu Metalowego im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu,
- Państwowa Fabryka Wagonów „Pafawag” we Wrocławiu,
- Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL Rzeszów” w Rzeszowie,
- Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL Świdnik” w Świdniku,
- Zakłady Mechaniczne „Ursus” w Warszawie,
- Kombinat Metalurgiczny Huta im. W. Lenina w Krakowie,
- Zaodrzańskie Zakłady Przemysłu Metalowego „Zastal” w Zielonej Górze,
- Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Poltex” im. J. Marchlewskiego w Łodzi,
- Białostockie Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Fasty” w Białymstoku,
- Olsztyńskie Zakłady Opon Samochodowych „Stomil” w Olsztynie,
- Huta „Mała Panew” w Ozimku.
3. NSZZ „Solidarność” w zakładach pracy blisko współpracujących w 1981 r. z Siecią:
- Zakłady Chemiczne „Zachem” w Bydgoszczy,
- PKS we Wrocławiu,
- Dolnośląskie Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych „Dolmel” we Wrocławiu,
- Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni,
- Białostockie Zakłady Podzespołów Telewizyjnych „Unitra-Biazet” w Białymstoku,
- Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie,
- Kopalnia Węgla Kamiennego „Katowice” w Katowicach.
4. Samorząd pracowniczy w przedsiębiorstwie u schyłku PRL (1981–1990). Próba bilansu. Tworzenie i funkcjonowanie samorządu pracowniczego w wybranych zakładach pracy i na forum krajowym (1987–1990).
Blok II: NSZZ „Solidarność” w zakładach pracy poza Siecią 1980–1989/1990.
Prezentacja wyników badań dotyczących historii wyróżniających się ogniw zakładowych NSZZ „Solidarność” w zakładach pracy (w tym uczelni wyższych, bibliotek, muzeów itp.) w dużych i średnich miastach. Przy wyborze przedsiębiorstwa/uczelni/instytucji warto wziąć pod uwagę aktywność „Solidarności” w latach 80. w kilku aspektach: strajki (np. lato 1980 r., po 13 XII 1981 r., 1988 r.), aktywność w okresie 1980–1981, wydawanie niezależnych pism, działalność TKZ 1981–1989, Komitety Organizacyjne w latach 1988–1989, związkotwórczą, opozycyjną wiodącą rolę w mieście i okolicy oraz rolę zakładowych liderów lub grup działaczy w tworzeniu opozycyjnego środowiska w danym mieście.
Blok III: Sekcje branżowe i zawodowe NSZZ „Solidarność” 1980–1989/1990.
Prezentacja wyników badań dotyczących historii sekcji branżowych i zawodowych szczebla krajowego i regionalnego (geneza, działalność, ludzie, postulaty/koncepcje reform i ich realizacja, relacje z Krajową Komisją Porozumiewawczą / Komisją Krajową NSZZ „Solidarność” i ministerstwami), w tym szczególnie Krajowych Komisji/Sekcji Koordynacyjnych NSZZ „Solidarność” pracowników: oświaty i wychowania, służby zdrowia, nauki (szkolnictwa wyższego), pracowników przemysłu górniczego, chemicznego, włókienniczego, lekkiego, metalowego, portowych, PKS, komunikacji miejskiej.
Czas wystąpień: 20 minut
Udział w konferencji jest nieodpłatny (od uczestników nie będzie pobierana opłata konferencyjna), organizatorzy pokrywają koszty podróży i zakwaterowania uczestników (pracownicy IPN rozliczają wszystkie koszty w ramach delegacji służbowych).
Wypełnione zgłoszenia udziału w konferencji (formularz poniżej) będą przyjmowane do 15 kwietnia 2024 r.
Zgłoszenia i ewentualne pytania prosimy przysyłać na adresy e-mail organizatorów konferencji:
dr Grzegorz Waligóra – grzegorz.waligora@ipn.gov.pl, tel. 71 326 97 48
Łukasz Sołtysik – lukasz.soltysik@ipn.gov.pl; tel. 71 326 97 47
Zebrane artykuły zostaną wydane w monografii wieloautorskiej. Gotowe teksty do publikacji, zgodne z instrukcją wydawniczą IPN, należy przysłać do 30 września 2024 r.